Οι διαθέσιμες θεραπείες για την αντιμετώπιση του καρκίνου είναι πολλές. Το θεραπευτικό πλάνο κάθε ασθενούς είναι μοναδικό και η σχεδιάσή του εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως ο τύπος και το στάδιο του όγκου σας, η γενική σας υγεία και οι προτιμήσεις σας. Έτσι λοιπόν μπορεί να χρειάζεστε μονοθεραπεία ή και συνδυασμό θεραπειών όπως π.χ. χειρουργική επέμβαση με χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία.
Μετά τη διάγνωση ένας ασθενής έχει συνήθως πολλά να μάθει και να σκεφτεί. Όλη αυτή η νέα πληροφορία στην οποία εκτίθεστε είναι αναμενόμενο να σας δημιουργήσει στρες ή να σας κάνει να νιώθετε μπερδεμένοι. Σε κάθε περίπτωση, η συζήτηση με το γιατρό σας και η πληροφόρηση γύρω από τους διαθέσιμους τύπους θεραπείας μπορεί να σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε το σοκ της διάγνωσης και την ανασφάλεια που προκύπτει από αυτή. Μαζί εσείς και ο γιατρός σας μπορείτε να σταθμίσετε τα οφέλη και τους κινδύνους κάθε θεραπείας για τον καρκίνο για να καθορίσετε ποια είναι η καλύτερη για εσάς. Ακόμα, σε περίπτωση που έχετε προβληματισμούς σχετικά με το θεραπευτικό πλάνο που σας έχει προτείνει ο γιατρός σας, δεν θα πρέπει να διστάσετε να ζητήσετε μια δεύτερη γνώμη.
Ο στόχος της θεραπείας είναι να απαλλάξει τον ασθενή από τον όγκο, επιτρέποντάς του να ζήσει μια φυσιολογική ζωή. Ωστόσο, σε κάποιες περιπτώσεις αυτό μπορεί να μην είναι εφικτό, λόγω του προχωρημένου σταδίου και τότε προτεραιότητα αποτελεί η συρρίκνωση της νόσου και η επιβράδυνση της ανάπτυξής της, ώστε να μπορέσει ο ασθενής να ζήσει χωρίς συμπτώματα για όσο το δυνατόν περισσότερο.
Ανάλογα με την εφαρμογή σε κάθε περίπτωση, ενδεικτικά παραδείγματα θεραπευτικών στρατηγικών αποτελούν τα εξής:
Σε κάθε περίπτωση, ο Ογκολόγος Παθολόγος σας είναι υπεύθυνος να σας εξηγήσει ξεκάθαρα αν η προτεινόμενη θεραπεία στοχεύει στην επίτευξη της «ύφεσης», του «ελέγχου» ή της «ανακούφισης».
Οι θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν:
Η χειρουργική μέθοδος έχει θέση στην πρόληψη, τη διάγνωση, τη σταδιοποίηση, καθώς και στην αντιμετώπιση του καρκίνου. Μπορεί επίσης να ανακουφίσει τα συμπτώματα που προκύπτουν από τον καρκίνο (π.χ., αιμορραγία, πόνος).
Αν και η χειρουργική επέμβαση είναι η πιο συχνή μορφή κύριας θεραπείας, μπορεί να διεξαχθεί μόνο στην περίπτωση που ο όγκος είναι προσβάσιμος χειρουργικά και δεν μεθίσταται, δηλαδή δεν έχει εξαπλωθεί σε περιβάλλοντες ή και απομακρυσμένους ιστούς.
Η χημειοθεραπεία με τη χρήση αντικαρκινικών (κυτταροτοξικών) φαρμάκων έχει στόχο να καταστρέψει τα καρκινικά κύτταρα, τόσο στη περιοχή όπου πρωτοεμφανίστηκε ο όγκος όσο και στο υπόλοιπο σώμα του ασθενούς, αφού ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά των καρκινικών κυττάρων είναι η ιδιότητα που έχουν να αποκολλούνται από την αρχική εστία και να διασπείρονται σε ολόκληρο τον οργανισμό (μετάσταση).
Η ακτινοθεραπεία χρησιμοποιεί δέσμες ενέργειας υψηλής ισχύος, όπως ακτίνες Χ ή πρωτόνια, για να σκοτώσει τα καρκινικά κύτταρα. Η θεραπεία με ακτινοβολία μπορεί να προέλθει από ένα μηχάνημα έξω από το σώμα (εξωτερική ακτινοβολία δέσμης) ή μπορεί να τοποθετηθεί μέσα στο σώμα του ασθενούς (βραχυθεραπεία).
Τα κύτταρα μας φυσιολογικά αναπτύσσονται και διαιρούνται για να σχηματίσουν νέα κύτταρα. Όμως τα καρκινικά κύτταρα αναπτύσσονται και διαιρούνται ταχύτερα από τα περισσότερα φυσιολογικά κύτταρα. Η ακτινοβολία λειτουργεί κάνοντας μικρές ρωγμές στο DNA μέσα στα κύτταρα. Αυτές οι ρωγμές εμποδίζουν την ανάπτυξη και τη διαίρεση των καρκινικών κυττάρων και προκαλούν το θάνατο τους. Τα κοντινά φυσιολογικά κύτταρα μπορεί επίσης να επηρεαστούν από την ακτινοβολία, αλλά τα περισσότερα αναρρώνουν και επιστρέφουν στη λειτουργία τους, όπως θα έπρεπε.
Ενώ η χημειοθεραπεία και άλλες μορφές θεραπείας που λαμβάνονται από το στόμα ή ενδοφλέβια συνήθως επιδρούν σε ολόκληρο το σώμα, η ακτινοθεραπεία είναι τοπική. Οι θεραπείες ακτινοβολίας σχεδιάζονται έτσι ώστε να βλάπτουν τα καρκινικά κύτταρα με όσο το δυνατόν μικρότερη βλάβη στα κοντινά υγιή κύτταρα.
Ορισμένες μέθοδοι συνίστανται στη χρήση ραδιενεργών ουσιών που χορηγούνται ενδοφλέβια ή από το στόμα, με τη ραδιενεργή ουσία να συγκεντρώνεται κυρίως στην περιοχή του όγκου με αποτέλεσμα να υπάρχει μικρή επίδραση στο υπόλοιπο σώμα.
Η ανοσοθεραπεία χρησιμοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα για την καταπολέμηση του καρκίνου. Ο καρκίνος μπορεί να επιβιώσει ανεξέλεγκτος στο σώμα σας επειδή το ανοσοποιητικό σας σύστημα δεν τον αναγνωρίζει ως εισβολέα. Η ανοσοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει το ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενούς να «δει» τον καρκίνο και να του επιτεθεί.
Ορισμένοι τύποι καρκίνου τροφοδοτούνται από τις ορμόνες του σώματός μας. Παραδείγματα περιλαμβάνουν τον καρκίνο του μαστού και τον καρκίνο του προστάτη. Η απομάκρυνση αυτών των ορμονών από το σώμα ή η παρεμπόδιση της έκφρασής τους μπορεί να προκαλέσει τη διακοπή της ανάπτυξης των καρκινικών κυττάρων.
Είναι ένας εξατομικευμένος τύπος θεραπείας που μέσω ειδικών παραγόντων και φαρμακευτικών συμπλόκων – μορίων στοχεύει στη πρωτεϊνική έκφραση και τη βιολογία του καρκίνου. Οι ουσίες αυτές προσκολλούνται στα καρκινικά κύτταρα και με τον τρόπο αυτό καταστέλλεται η ανάπτυξη, διαίρεση και εξάπλωση τους. Καθώς οι ερευνητές μαθαίνουν περισσότερα για τις αλλαγές στο DNA και τα βιολογικά μονοπάτια που οδηγούν τον καρκίνο, είναι σε καλύτερη θέση να σχεδιάζουν θεραπείες που στοχεύουν αυτές τις πρωτεΐνες.
Η εναλλακτική ιατρική αναφέρεται σε άλλες μεθόδους που χρησιμοποιούνται αντί για τις κλασσικές στην πρόληψη, τη διάγνωση ή τη θεραπεία του καρκίνου. Οι εναλλακτικές θεραπείες είτε δεν έχουν ελεγχθεί διεξοδικά σε κλινικές δοκιμές, είτε έχουν ελεγχθεί και έχει βρεθεί ότι δεν δρουν κατά του καρκίνου.
Μερικά παραδείγματα εναλλακτικών μεθόδων περιλαμβάνουν ειδικές δίαιτες, ορισμένα συμπληρώματα και βότανα, υψηλές δόσεις βιταμινών, ομοιοπαθητική και άλλα. Άτομα με καρκίνο μπορεί να σκεφτούν να χρησιμοποιήσουν εναλλακτικές μεθόδους για διάφορους λόγους:
Ορισμένες εναλλακτικές μέθοδοι μπορεί να είναι ελκυστικές επειδή χρησιμοποιούν το σώμα και το μυαλό ή αφορούν φάρμακα με φυσικά συστατικά. Κάποιοι υπόσχονται ακόμη και ευεξία χρησιμοποιώντας μεθόδους που ακούγονται απλές, φυσικές και χωρίς παρενέργειες, κάτι που σπάνια ισχύει για τις κλασσικές θεραπείες του καρκίνου.
Ενώ σπάνια οι εναλλακτικές μέθοδοι μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές παρενέργειες, έρευνες έχουν δείξει ότι τα άτομα που χρησιμοποιούν εναλλακτικές μεθόδους αντί της συμβατικής θεραπείας του καρκίνου, έχουν μεγαλύτερο ποσοστό θνησιμότητας. Εξ’ ορισμού, οι εναλλακτικές μέθοδοι δεν έχουν μελετηθεί αρκετά ώστε να αποδειχθεί η αποτελεσματικότητά τους στη θεραπεία του καρκίνου ή έχουν μελετηθεί και αποδειχθεί ότι δεν είναι αποτελεσματικές.
Σε κάθε περίπτωση, η θεραπευτική προσέγγιση που θα ακολουθήσετε βασίζεται πάντα σε περισσότερες από μία παραμέτρους. Ωστόσο, πριν αποφασίσετε να προχωρήσετε σε κάποια εναλλακτική μορφή θεραπείας φροντίστε να έχετε επαρκή πληροφόρηση για τα οφέλη και τους κινδύνους που ελλοχεύουν, ενώ θα πρέπει πάντα να ενημερώνετε το γιατρό σας.