Σωματική Άσκηση κατά την περίοδο της Θεραπείας
Η σωματική άσκηση είναι ένα πολύ σημαντικό μέρος ενός πλάνου θεραπείας του καρκίνου. Ένας όλο και αυξανόμενος αριθμός ερευνών δείχνει ότι η τακτική άσκηση μπορεί να βελτιώσει σημαντικά τη σωματική και ψυχική υγεία σε κάθε φάση της θεραπείας. Ακόμα κι αν η σωματική άσκηση δεν ήταν μέρος της καθημερινότητάς σας πριν από τη διάγνωσή σας, ένα πρόγραμμα άσκησης σχεδιασμένο αποκλειστικά για εσάς θα σας βοηθήσει να γυμναστείτε με ασφάλεια και επιτυχία.
Πρέπει να περιμένω να ολοκληρωθεί η θεραπεία μου πριν ξεκινήσω ένα πρόγραμμα γυμναστικής;
Σύμφωνα με έρευνες (American Society of Clinical Oncology), συνίσταται στα άτομα με καρκίνο να κάνουν αερόβια άσκηση και ασκήσεις ενδυνάμωσης κατά τη διάρκεια της θεραπείας τους. Ωστόσο, δεν υπάρχουν ακόμα αρκετά δεδομένα που να στοιχειοθετούν ότι μια συγκεκριμένη ποσότητα ή ένα συγκεκριμένο είδος άσκησης μπορούν να μειώσουν τις παρενέργειες της θεραπείας σας.
Σας προτείνουμε να ζητήσετε από την ιατρική ομάδα που σας παρακολουθεί (ογκολόγος, χειρουργός, ακτινολόγος, φυσικοθεραπευτής) συμβουλές σχετικά με το κατάλληλο πρόγραμμα άσκησης για εσάς. Ενδέχεται να σας δώσουν το “πράσινο φως” για να αρχίσετε να ασκείστε μόνοι σας ή μπορεί να χρειαστεί να ξεκινήσετε αρχικά με ένα πρόγραμμα αποκατάστασης. Εάν κάνατε γυμναστική και πριν από τη θεραπεία, πιθανότατα να μπορείτε άμεσα να επιστρέψετε στη ρουτίνα σας, ωστόσο ενδέχεται να πρέπει να την προσαρμόσετε ανάλογα με τις νέες ανάγκες του οργανισμού σας.
Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι θα χρειαστεί αρκετός χρόνος μέχρι να επιστρέψετε στο επίπεδο φυσικής κατάστασης που βρισκόσασταν πριν τη διάγνωσή σας, οπότε προσπαθήστε να ακούσετε το σώμα σας και να μην πιεστείτε κάνοντας βεβιασμένες κινήσεις.
Ποια είναι η καλύτερη μορφή άσκησης για εμένα;
Για να αξιοποιήσετε στο έπακρο τις προπονήσεις σας, είναι καλύτερο, εφόσον το σώμα σας το επιτρέπει, να διαμορφώσετε μια εβδομαδιαία ρουτίνα με διαφορετικούς τύπους άσκησης. Αυτή μπορεί να περιλαμβάνει:
Προπόνηση ενδυνάμωσης: προπόνηση με ασκήσεις σε σετ που περιλαμβάνουν μικρό βάρος ή αντίσταση από λάστιχα. Θα σας βοηθήσει
- Στην ισορροπία σας
- Στην ανακούφιση από την κούραση
- Στη μείωση του λίπους
- Στην απώλεια θερμίδων
- Στην ανάπλαση της μυικής μάζας που ο οργανισμός έχει την τάση να χάνει κατά τη διάρκεια της θεραπείας.
- Στις καθημερινές σας δραστηριότητες
Η προτεινόμενη ποσότητα προπονήσεων είναι τουλάχιστον 2 την εβδομάδα.
Αερόβια Άσκηση: Αυτός ο τύπος προπόνησης θα ενισχύσει την καρδιά και τους πνεύμονές σας και μπορεί να σας βοηθήσει να αισθάνεστε λιγότερο κουρασμένοι κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Ο περίπατος είναι ένας απλός τρόπος για να προσθέσετε την αερόβια άσκηση στη ρουτίνα σας. Συνήθως προτείνεται ένας περίπατος 40 έως 50 λεπτών τρεις έως τέσσερις φορές την εβδομάδα.
Στην περίπτωση της αερόβιας άσκησης, να θυμάστε ότι καθημερινές δραστηριότητες όπως το πλύσιμο πιάτων, το μαγείρεμα ή το σιδέρωμα μπορεί να είναι μια καλή αρχή. Αν νιώσετε ότι είστε πολύ κουρασμένοι για να κάνετε ακόμα και τα παραπάνω, η προσθήκη επιπλέον αερόβιας άσκησης μπορεί να σας δημιουργήσει αίσθημα εξάντλησης.
Διατάσεις: Μπορείτε ακόμα να προσθέσετε στην εβδομαδιαία σας ρουτίνα άσκησης κάποιες διατάσεις ώστε να βελτιώσετε την ευελιξία, τη στάση του σώματός σας αλλά και τη ροή του αίματος σας. Επίσης, οι διατάσεις θα σας βοηθήσουν να νιώσετε ευεξία, ειδικά αν έχετε αναγκαστεί να μείνετε αδρανείς για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Κάποια παραδείγματα διατάσεων που μπορείτε να κάνετε είναι: να ξαπλώσετε και να σηκώσετε το ένα πόδι στον αέρα για να τεντώσετε τους μηριαίους μύες σας ή να τραβήξετε το ένα χέρι πάνω από το στήθος σας με το άλλο χέρι για τέντωμα στον ώμο.
Για περισσότερες ασκήσεις μπορείτε να δείτε και αυτό το βίντεο:
Ασκήσεις ισορροπίας. Κατά τη διάρκεια της θεραπείας σας, μπορεί να αισθανθείτε στιγμές αστάθειας και να νιώσετε ότι δυσκολεύεστε αρκετά να διατηρήσετε την ισορροπία σας. Βάζοντας απλές ασκήσεις ισορροπίας στο εβδομαδιαίο σας πρόγραμμα, μπορείτε να βελτιώσετε τη σταθερότητά σας, αποτρέποντας έτσι πιθανούς τραυματισμούς και πτώσεις. Για παράδειγμα, μπορείτε να σταθείτε στο ένα πόδι για 10 δευτερόλεπτα και μετά να περάσετε στο άλλο πόδι. Μπορείτε επίσης να περπατήσετε σε μια γραμμή, με το ένα πόδι μπροστά από το άλλο, σαν να είστε σε τεντωμένο σκοινί.
Δείτε περισσότερες ασκήσεις ισορροπίας παρακάτω:
Υπάρχει κάποια μορφή άσκησης που πρέπει να αποφύγω;
Άτομα με συγκεκριμένους τύπους καρκίνου ή που ακολουθούν συγκεκριμένη θεραπεία μπορεί να χρειαστεί να αποφύγουν ορισμένους τύπους άσκησης.
Για παράδειγμα, εάν έχετε κάποια μορφή καρκίνου που επηρεάζει τα οστά σας, μπορεί να διατρέχετε μεγαλύτερο κίνδυνο σπασίματος ή κατάγματος. Επομένως, θα πρέπει να αποφύγετε την υπερβολική πίεση με μεγάλα βάρη. Εναλλακτικά, μπορείτε να δοκιμάσετε να κολυμπήσετε ή να ασκηθείτε στο νερό. Το νερό σε αυτή την περίπτωση θα κρατήσει το βάρος σας και θα κάνει τη δουλειά που θα έκανε ο σκελετός σας. Επίσης, μπορείτε να δοκιμάσετε και τη γιόγκα.
Άτομα που βρίσκονται σε ανοσοκαταστολή λόγω θεραπείας, θα πρέπει να αποφύγουν την άσκηση σε γυμναστήρια με πολλά άτομα. Μέχρι τότε όμως μπορείτε να είστε σωματικά δραστήριοι με άλλους τρόπους.
Μερικοί άνθρωποι έχουν απώλεια αίσθησης ή αισθάνονται “καρφίτσες” στα χέρια και τα πόδια τους. Αυτό μπορεί να είναι μια παρενέργεια της θεραπείας τους και ονομάζεται περιφερική νευροπάθεια. Εάν το έχετε αυτό, ίσως είναι καλύτερο να χρησιμοποιήσετε ένα στατικό ποδήλατο παρά να κάνετε άλλους τύπους ασκήσεων για να μη χρειαστεί να σηκώσετε βάρος.