Τι είναι η Σταδιοποίηση και ποια είναι τα Στάδια του Καρκίνου Μαστού;

Αν και τα αίτια που προκαλούν καρκίνο μαστού δεν είναι σαφή, οι ογκολογικοί χειρισμοί έχουν στόχο:

1. Να εμποδίσουν την επέκταση του όγκου, σε περίπτωση αρχικής ή μη επιθετικής νόσου, προκειμένου να επιτευχθεί η ίαση της ασθενούς
2. Να καθυστερήσει η εξάπλωση της νόσου και να βελτιωθεί η επιβίωση της ασθενούς σε περίπτωση προχωρημένης νόσου.

Για τους παραπάνω λόγους, είναι υψίστης σημασίας η κατανόηση του σταδίου επέκτασης του όγκου και της συμπεριφοράς της κακοήθειας, προκειμένου να δημιουργηθεί το κατάλληλο θεραπευτικό πλάνο. 

Η σταδιοποίηση στον καρκίνο αφορά το μέγεθος του όγκου και το βαθμό επέκτασης του. Η διαβάθμιση αυτή γίνεται μέσω της χρήσης μιας αλληλουχίας γραμμάτων και αριθμών. Έτσι λοιπόν, ανάλογα με το βαθμό εξάπλωσής του ο καρκίνος ταξινομείται στα παρακάτω Στάδια:

• Στάδιο 0: Μη διηθητικός καρκίνος μαστού
• Στάδιο Ι: Όγκος μικρός σε μέγεθος, περιορισμένος στο μαστό ή μεταστατικός σε επιχώριους λεμφαδένες
• Στάδιο ΙΙ: Όγκος περιορισμένος στο μαστό ή μεταστατικός σε επιχώριους λεμφαδένες
• Στάδιο ΙΙΙ: Όγκος επεκτεινόμενος σε περιοχικούς λεμφαδένες, στο περιβάλλον μαστικό δέρμα ή στο θωρακικό τοίχωμα
• Στάδιο IV: Όγκος μεταστατικός σε άλλα όργανα και σημεία του σώματος

Η παραπάνω ταξινόμηση μας δίνει μια αρκετά σαφή εικόνα σχετικά με την πρόγνωση της νόσου, δηλαδή το ποσοστό επιβίωσης που αφορά στο κάθε στάδιο, όπως αυτό προκύπτει από μελέτες σε μεγάλο αριθμό γυναικών με νόσο σε ανάλογο στάδιο. Στα δύο ακραία στάδια, η διαχείριση της νόσου μπορούμε να πούμε ότι κινείται με μεγάλη βεβαιότητα, αφού στο μεν Στάδιο 0, η κακοήθεια έχει εντοπιστεί στην αρχή της και τα κύτταρα δεν έχουν αποκτήσει διηθητικό χαρακτήρα, ενώ στο δε Στάδιο IV η νόσος έχει διαγνωστεί σε μεταστατική φάση, οπότε η ογκολογική στρατηγική στοχεύει στην επιμήκυνση της επιβίωσης και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής της ασθενούς. 

Στα ενδιάμεσα στάδια, χρησιμοποιούνται επιμέρους χαρακτηριστικά του καρκίνου, προκειμένου να διαμορφωθεί το κατάλληλο θεραπευτικό σχήμα. Η σταδιοποίηση κατα TNM (American Joint Committee, 1992) περιλαμβάνει:

• Την έκταση του καρκίνου, το μέγεθος δηλαδή του όγκου (T)
• Την επέκταση ή μή του όγκου σε περιοχικούς λεμφαδένες (N)
• Την ύπαρξη ή μή απομακρυσμένων μεταστάσεων (M)

Επιπλέον, η θεραπευτική στρατηγική λαμβάνει υπόψη και τα βιολογικά χαρακτηριστικά του όγκου, όπως έχουν προκύψει από την παθολογοανατομική ανάλυσή του, δηλαδή:

• τη διαφοροποίηση του καρκινώματος (Grade)
• την έκφραση των υποδοχέων (ER, PR, Her2)
• τη γονιδιακή υπογραφή Oncotype DX (η όποια άλλη έχει διενεργηθεί).